PENGURUSAN PERUBAHAN DALAM PENDIDIKAN

Konsep Perubahan Dalam Pendidikan

1. Pendidikan-faktor utama (telah, sedang, akan) - menyediakan manusia/insan bagi menghadapi cabaran di masa hadapan
2. Perubahan dalam pendidikan tidak dapat dielakkan
3. Oliver (1996):
a. “The Management of Educational Change: A Case Study Approach”
b. Perubahan lebih menggambarkan ciri-ciri pendidikan berbanding kestabilan

4. Perubahan kadang-kadang menyebabkan ketidakpastian
5. Ketidakpastian perlu dielak dalam pendidikan – JIKA TIDAK akan meruntuhkan masa depan generasi muda
6. Pendidikan – bidang yang dinamik (tidak statik), iaitu perubahan sentiasa berlaku dan individu-individu dalam bidang pendidikan sentiasa faham adanya perubahan tersebut dalam pendidikan
 Medium – kajian tindakan


Jenis-jenis Perubahan

Dessler (1995), terdapat 4 jenis perubahan :-
1. Perubahan ke arah peningkatan
a. Memberi kesan kepada komponen tertentu dalam organisasi
 Perubahan dalam struktur organisasi
 Memperkenalkan teknik baru (teknik = pengupaya [untuk peningkatan])
 Mengadakan program pembangunan staf untuk meningkatkan komitmen dan produktiviti staf dalam sesebuah organisasi

2. Perubahan strategik organisasi
a. Organisasi berubah mengikut persekitaran
b. Melibatkan keseluruhan organisasi seperti :-
 Mendefinisikan semula peranan organisasi
 Perubahan nilai teras organisasi – nilai yang mencerminkan kekuatan organisasi
 Pembentukan semula misi
 Perubahan struktur dan strategi organisasi
 Mendefinisikan semula staf dari segi tugas, peranan, tanggungjawab dan sistem ganjaran

3. Perubahan reaktif
 Disebabkan tuntutan/desakan/perkara yang telah berlaku tapi ingin diubah
 Perubahan mengakibatkan tindak balas langsung daripada pelanggan dan pihak berkepentingan (stakeholders)
i. Kepekaan pelanggan dan stakeholders terhadap isu-isu persekitaran dan etika memerlukan organisasi melakukan perubahan
ii. Perubahan daripada segi prosedur dan cara layanan pelanggan hendaklah dilakukan

4. Perubahan akibat daripada jangkaan
 Perubahan bukan disebabkan desakan pelanggan tapi wujudnya kesedaran dalam kalangan pengurusan yang perlu diadakan peruabahan bagi memastikan organisasi memperoleh kebaikan kompetetif
 Sebab-sebab berlaku :-
i. Persiapan menghadapi pesaing baru
ii. Persiapan terhadap kemungkinan di mana berlakunya perubahan ke atas kehendak pelanggan
iii. Penciptaan baru teknologi yang memerlukan sesuatu organisasi berubah
iv. Persiapan bagi menghadapi perubahan polisi kerajaan
v. Perubahan dalam gaya tenaga kerja


Perubahan Adalah Kompleks

 Perubahan dikaitkan dengan proses evolusi dan revolusi
 Evolusi = perubahan menghasilkan kesan yang sedikit dalam tempoh yang panjang
= menyebabkan kesan ketara dalam ‘status quo’

 Revolusi = perubahan yang pantas
= perubahan yang meninggalkan kesan yang membinasakan

 Kompleksiti (kerumitan) perubahan merupakan fokus bagi mendapatkan maklumat tentang perubahan dan tindakan yang perlu diambil untuk mengimplimentasi perubahan


Perubahan Itu Multidimensi

 Sebarang keputusan untuk mengadakan perubahan melibatkan pertimbangan
 Pertimbangan – untuk mengenalpasti dimensi berkaitan perubahan
 6 dimensi :-
1. Tujuan perubahan
 Untuk mencapai tujuan-tujuan tertentu
 Mengadakan penambahbaikan terhadap sesuatu keadaan/sistem
 Perubahan dalam system sedia ada melibatkan 2 jenis pindaan (perubahan peringkat pertama, first order change):
a) Perubahan untuk kembali kepada keadaan asal
b) Perubahan untuk meningkatkan pencapaian/keadaan sistem tanpa mengubahnya
 Melibatkan pindaan drastik dalam aspek sesuatu sistem seperti matlamat, kedudukan dan corak perhubungan sistem tersebut (Barrot & Raybould, 1998)- perubahan peringkat kedua (second order change)

2. Unit perubahan
 Merujuk kepada fokus utama sesuatu perubahan yang dirancang
 Unit-unit perubahan: individu (guru), kumpulan/pasukan, jabatan, organisasi, system organisasi (jabatan/kementerian), komuniti (masyarakat/PIBG)
 Dalam mengimplementasi perubahan, unit perubahan akan beranjak daripada individu (unit yang kecil) kepada organisasi (unit yang besar)

3. Sifat perubahan
 Daft (1983) – untuk menghasilkan perubahan pada unit lebih besar (peringkat organisasi), perubahan pada peringkat lebih kecil (peringkat individu) perlu dilakukan terlebih dahulu
 Ubah individu dengan mengubah sikap, tingkah laku atau kedua-dua sekali

4. Magnitud perubahan
 Merujuk kepada sejauhmana perubahan yang dirancang akan diimplementasikan
 Istilah seperti perubahan yang komprehensif, sistematik dan dalam skala besar sering dikaitkan dengan usaha-usaha untuk melakukan perubahan yang memberi impak besar
 Chambers (1977) – perubahan dalam skala besar memberikan hasil menarik tapi sukar diimplementasikan. Manakala, perubahan dalam skala kecil adalah lebih mudah diimplementasikan tapi tidak menunjukkan impak yang signifikan
 Teori Ketidaktentuan, Teori Kiosk

5. Skop perubahan
 Skop terhadap sejauhmana penambahbaikan/inovasi dalam perubahan dapat ditentukan menggunakan instrument penilaian
 Hall & Hord (2001) – menghasilkan satu instrument tahap-tahap penggunaan inovasi yang digunakanuntuk mengenalpasti respon individu terhadap sesuatu perubahan sikap dan amalan

6. Jangka masa perubahan
 Perubahan yang memberi kesan berkekalan merupakan perubahan yang Berjaya diimplementasikan berbanding perubahan yang memberi kesan sementara
 Pandangan berbeza daripada segi hubungan masa dan kesan perubahan;
a) Kottler (2001)-kajian terapi jangka pendek-telah mengenalpasti 3 jenis perubahan pada pelanggannya:
 Perubahan secara spontan yang tidak memberi kesan mendalam. Sikap dan amalan individu kembali kepada asal setelah kesan perubahan luput
 Perubahan minima dicapai setelah melalui penentangan awal
 Perubahan berterusan merupakan perubahan yang stabil, progresif dan kekal-jadi amalan dan budaya

b) Chambers (1977)
 Perubahan berbentuk kitaran (setiap perubahan dijangka berakhir dalam 10-15 tahun)
 Setiap kitaran bermula dengan tekanan dan diikuti pengubahsuaian terhadap perubahan yang diimplementasikan


Model-model Perubahan

1. Model penggabungan Roger
 Proses inovasi bermula apabila masalah/keperluan bahan telah dikenalpasti
 Masalah/keperluan ini mungkin berdasarkan penyelidikan keadaan semasa, kerja makmal/jangkaan pembangunan akan datang
 Apabila masalah/ keperluan telah dikenalpasti, penyelidik akan menyiasat permasalahan dan bagaimana ia diselesaikan. Fasa ini melibatkan eksperimen dan ciptaan yang banyak. Kemudiannya, menghasilkan inovasi.
 Rogers (1995) – inovasi tidak semestinya terhasil daripada penyelidikan. Inovasi mungkin terhasil daripada amalan praktikal di mana pengamal mencari jawapan kepada permasalahan
 Ia dikatakan sebagai knowing-in-action, iaitu inovasi yang dihasilkan melalui pengamalan menjadi penting dalam perubahan pendidikan

2. Model Kanter
 Kanter (1998) – struktur dan inovasi boleh difahami lebih baik jika proses inovasi dibahagikan kepada beberapa tugas utama. Terdapat 4 tugas inovasi :-
i. Penjanaan idea
ii. Membina idea
iii. Realisasi idea
iv. Pemindahan idea

3. Model Rand
 Berasaskan kajian Rand Corporation (1973-1978) dengan sokongan Pejabat Pendidikan Amerika Syarikat tentang perubahan pendidikan (Berman & McLaughlin, 1978)
 Tujuan utama kajian – menentukan faktor yang menyebabkan/menghalang perubahan pendidikan
 Memandu ke arah pengumpulan data dan analisis
 Berman & McLaughlin – proses perubahan di sekolah melibatkan 3 langkah :-
i. Daya usaha (initiation)
ii. Implementasi – mesti ada banyak pemantauan/pencerapan
iii. Penggabungan – perubahan perlu digabung dengan amalan sedia ada

4. Model ACOT
 Berasaskan Projek Apple Classroom of Tomorrow (ACOT), kajian pengenalan komputer di dalam bilik darjah
 Pengkaji membuat kesimpulan bahawa kehendak perubahan dalam pengajaran dan pembelajaran (P & P) telah berkembang secara beransur-ansur
 Lima langkah perubahan dalam P & P :-
i. Kemasukan (entry)
ii. Memilih (adoption)
iii. Menyesuaikan (adaptation) – dengan kehendak tempat
iv. Penggunaan (appropriation)
v. Mereka cipta (invention)